Majjhima Nikaya - 3
Dhammadayada Sutta
Dhammadayada Sutta
3. Discourse on Heirs of Dhamma
Evaṃ me sutaṃ— ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi: “bhikkhavo”ti. “Bhadante”ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca:
Thus have I heard:
One time the Lord was staying near Sāvatthī in the Jeta Grove in Anāthapiṇḍika's monastery. While he was there the Lord addressed the monks, saying:
“Monks.”
“Revered One,” these monks answered the Lord in assent. The Lord spoke thus:
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ අනාථපිණ්ඩික සිටුහු විසින් කරවනලද ජේතවන නම් ආරාමයෙහි වැඩ වාසය කරති. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ‘මහණෙනි,’ කියා භික්ෂූන්ට කථා කළහ. ඒ භික්ෂූහු ‘ස්වාමීනි,’ කියා උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ සූත්‍රධර්මය දේශනා කළහ.
“Dhammadāyādā me, bhikkhave, bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā: ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’ti. Tumhe ca me, bhikkhave, āmisadāyādā bhaveyyātha no dhammadāyādā, tumhepi tena ādiyā bhaveyyātha: ‘āmisadāyādā satthusāvakā viharanti, no dhammadāyādā’ti; ahampi tena ādiyo bhaveyyaṃ: ‘āmisadāyādā satthusāvakā viharanti, no dhammadāyādā’ti. Tumhe ca me, bhikkhave, dhammadāyādā bhaveyyātha, no āmisadāyādā, tumhepi tena na ādiyā bhaveyyātha: ‘dhammadāyādā satthusāvakā viharanti, no āmisadāyādā’ti; ahampi tena na ādiyo bhaveyyaṃ: ‘dhammadāyādā satthusāvakā viharanti, no āmisadāyādā’ti. Tasmātiha me, bhikkhave, dhammadāyādā bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā: ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’ti.
“Monks, become my heirs of Dhamma, not heirs of material things. I have sympathy with you and think: How may disciples become my heirs of Dhamma, not heirs of material things? If you, monks, should become heirs of material things, not heirs of Dhamma, not only may you become in consequence those of whom it is said: ‘The Teacher's disciples are heirs of material things, not heirs of Dhamma,’ but I too may become in consequence one of whom it is said: ‘The Teacher's disciples are heirs of material things, not heirs of Dhamma,’ But if you, monks, should become my heirs of Dhamma, not heirs of material things, then you may become in consequence those of whom it is said: ‘The Teacher's disciples are heirs of Dhamma, not heirs of material things,’ and I too may become in consequence one of whom it is said: ‘The Teacher's disciples are heirs of Dhamma, not heirs of material things,’ Therefore, monks, become my heirs of Dhamma, not heirs of material things.
“මහණෙනි, මාගේ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ (පිළිගන්නෝ) වව්. ආමිසය (සිව්පසය) දායාදකොට ඇත්තෝ (පිළිගන්නෝ) නොවව්. කෙසේ නම් මාගේ ශ්‍රාවකයෝ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වන්නාහුද, ආමිසය (සිව්පසය) දායාද කොට ඇත්තෝ නොවන්නාහුදැයි තොප කෙරෙහි මාගේ අනුකම්පාව ඇත. මහණෙනි, තොපත් මාගේ ආමිසය ගරුකොට පිළිගන්නෝ වන්නහුද? ධර්මය ගරුකොට නොපිළිගන්නෝ වන්නහුද, ‘ශාස්තෘ ශ්‍රාවකයෝ ආමිස ගරුකව වාසය කරති. ධර්ම ගරුකව වාසය නොකරති’යි තොපද ඒ කාරණයෙන් ගැරහිය යුත්තෝ වන්නාහුය. ‘ශාස්තෘ ශ්‍රාවකයෝ ආමිසය දායාදකොටගෙන ධර්මය දායාද කොට නොගෙන වාසය කරත්ය’යි මමත් ගැරහිය යුත්තෙක් වන්නෙමි. මහණෙනි, තොපිත් මාගේ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තාහු ආමිසය දායාදකොට නැත්තාහු වන්නහු නම් ‘ශාස්තෘ ශ්‍රාවකයෝ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තාහු වාසය කරත්, ආමිසය දායාදකොට නැත්තාහු වාසය කරත්ය’යි තෙපිත් ගැරහිය යුත්තෝ නොවන්නහුය. ‘ශාස්තෘ ශ්‍රාවකයෝ ධර්මය දායාදකොට වාසය කරති, ආමිසය ගරුකොට වාසය නොකරති’යි මමත් එයින් ගැරහිය යුත්තෙක් නොවන්නෙමි. මහණෙනි, එහෙයින් ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වව්, ආමිසය දායාදකොට ඇත්තෝ නොවව්. කෙසේ නම් මාගේ ශ්‍රාවකයෝ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වන්නාහුද, ආමිසය දායාදකොට ඇත්තෝ නොවන්නාහුදැයි තොප කෙරෙහි මාගේ අනුකම්පාව ඇත.
Idhāhaṃ, bhikkhave, bhuttāvī assaṃ pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; siyā ca me piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Atha dve bhikkhū āgaccheyyuṃ jighacchādubbalyaparetā. Tyāhaṃ evaṃ vadeyyaṃ: ‘ahaṃ khomhi, bhikkhave, bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi ca me ayaṃ piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace ākaṅkhatha, bhuñjatha, no ce tumhe bhuñjissatha, idānāhaṃ appaharite vā chaḍḍessāmi, appāṇake vā udake opilāpessāmī’ti.
I have sympathy with you and think: How may disciples become my heirs of Dhamma, not heirs of material things? Take a case where I, monks, may have eaten and be satisfied, (the meal) ended, finished, I having had enough, as much as I pleased. But it may be that some of my alms-food is over and is to be thrown away, when two monks may arrive worn out with exhaustion and hunger. If I should speak to them thus: ‘I, monks, have eaten and am satisfied (the meal) ended, finished, I having had enough, as much as I pleased. But some of my alms-food is over and is to be thrown away. Do eat it if you (so) desire; if you do not eat it I will now throw it away where there is no grass or I will drop it into water that has no living creatures in it.’
“මහණෙනි, මම වැළඳුයෙමි, ඇති පමණ වළඳා ආහාරය ප්‍රතික්ෂේප කෙළෙමි. භොජනයෙන් සම්පූර්ණ වූයෙමි. වළඳා අවසන් කෙළෙමි. බඩගින්න නිවීයාමෙන් සුවපත් වූයෙමි. ප්‍රයෝජන ඇතිතාක් ආහාර ගත්තේ වෙමි. මහණෙනි, ඉතිරිව ඉවත දැමිය යුතුවූ පිණ්ඩපාතය (ආහාරය) ඇත්තේය.
“එකල්හි බඩගින්නෙන් ඇතිවූ දුර්වලකමින් පෙළෙන්නාවූ භික්ෂූන් දෙනමක් එන්නාහුය. මම ඔවුන්ට මෙසේ කියන්නෙමි. ‘මහණෙනි, මම වනාහි වැළඳුයේ වෙමි. ඇති පමණ වැළඳුයෙමි. භොජනයෙන් සම්පූර්ණ වූයේ වෙමි. වළඳා අවසන් කෙළෙමි සුවපත් වූයෙමි. ප්‍රයෝජන ඇතිතාක් ආහාර ගත්තෙමි. ඉතිරිවූ ඉවත දැමිය යුතුවූ මේ ආහාරයද ඇත. ඉදින් කැමැත්තහු නම් වළඳව්. ඉදින් තෙපි නොවළඳන්නහු නම් මම දැන් එය තණකොළ නැති බිමක හෝ දමන්නෙමි. (බත් ආදිය දැමීමෙන් නැසෙන) කුඩාසතුන් නැති දියෙහි හෝ පාකොට හරින්නෙමි.’ (කියායි.)
Tatrekassa bhikkhuno evamassa: ‘bhagavā kho bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi cāyaṃ bhagavato piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace mayaṃ na bhuñjissāma, idāni bhagavā appaharite vā chaḍḍessati, appāṇake vā udake opilāpessati. Vuttaṃ kho panetaṃ bhagavatā: “dhammadāyādā me, bhikkhave, bhavatha, mā āmisadāyādā”ti. Āmisaññataraṃ kho panetaṃ, yadidaṃ piṇḍapāto. Yannūnāhaṃ imaṃ piṇḍapātaṃ abhuñjitvā imināva jighacchādubbalyena evaṃ imaṃ rattindivaṃvītināmeyyan’ti. So taṃ piṇḍapātaṃ abhuñjitvā teneva jighacchādubbalyena evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya.
Then it may occur to one monk: ‘Now, the Lord having eaten and being satisfied (the meal) ended, finished, having had enough, as much as he pleased. But this alms-food of the Lord's is to be thrown away; if we do not eat it, the Lord will now throw it away where there is no grass or he will drop it into water that has no living creatures in it. But this was said by the Lord: Monks, become my heirs of Dhamma, not heirs of material things. But this is a material thing, that is to say, alms-food. Suppose that I, not having eaten this alms-food, in spite of this hunger and exhaustion, should pass this night and day thus?’ He, not having eaten that alms-food, in spite of that hunger and exhaustion, may pass this night and day thus.
“ඔවුන් දෙදෙනා අතුරෙන් එක් භික්ෂුවක්හට මෙබඳු සිතක් ඇතිවෙයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි වැළඳුයේ වෙයි. පවාරණය කළේ, ආහාරයෙන් සම්පූර්ණ වූයේ, වළඳා අවසන් කළේ, සුඛිත වූයේ, ප්‍රයෝජන ඇතිතාක් ආහාර ගත්තේ වෙයි. ඉතිරිවූ ඉවත දැමිය යුතුවූ මේ ආහාරයද ඇත්තේය. ඉදින් අපි නොවළඳන්නෙමු නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එය තණකොළ නැති බිමක හෝ දමන්නාහ. කුඩා සතුන් නැති ජලයක හෝ පාකොට හරින්නාහ. “මහණෙනි, ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වව්. ආමිසය දායාදකොට ඇත්තෝ නොවව්ය”යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින්ම වදාරන ලදී. මේ පිණ්ඩපාතයද එක් ආමිසයකි. ‘මම මේ ආහාරය නොවළඳා මේ බඩගිනි දුබලකමින් යුක්තව මෙසේ මේ රෑ දාවල ඉක්මවන්නෙම් නම් ඉතා යෙහෙකැ’යි කියායි. ඒ භික්ෂුතෙම ඒ ආහාරය අනුභව නොකොට ඒ බඩගිනි දුකින්ම ඒ රෑ දාවල ඉක්මවන්නේය, නැවත දෙවන මහණට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි වැළඳුයේ වෙයි. පවාරණය කළේ, ආහාරයෙන් සම්පූර්ණ වූයේ, වළඳා අවසන් කළේ, සුඛිත වූයේ, ප්‍රයෝජන ඇතිතාක් ආහාර ගත්තේ වෙයි. ඉතිරිවූ ඉවත දැමිය යුතු මේ ආහාරයද වෙයි. ඉදින් අපි නොවළඳන්නෙමු නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එය තණකොළ නැති බිමක හෝ දමන්නාහ, කුඩා සතුන් නැති ජලයක හෝ පාකොට හරින්නාහ. මම මේ ආහාරය වළඳා බඩගිනි දුර්වලකම දුරුකොට මෙසේ මේ රෑ දාවල ඉක්මවන්නෙම් නම් යහපතැයි කියායි.
Atha dutiyassa bhikkhuno evamassa: ‘bhagavā kho bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi cāyaṃ bhagavato piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace mayaṃ na bhuñjissāma, idāni bhagavā appaharite vā chaḍḍessati, appāṇake vā udake opilāpessati. Yannūnāhaṃ imaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvāevaṃ imaṃ rattindivaṃ vītināmeyyan’ti. So taṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvā evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya.
Then it occurs to the second monk, thus: ‘Now, the Lord having eaten and being satisfied (the meal) ended, finished, having had enough, as much as he pleased. But this alms-food of the Lord's is to be thrown away; if we do not eat it, the Lord will now throw it away where there is no grass or he will drop it into water that has no living creatures in it. Suppose that I, having eaten this alms-food, having driven away this hunger and exhaustion, should pass this night and day thus? He, having eaten that alms-food, having driven away that hunger and exhaustion, may spend that night and day thus.
නැවත දෙවන මහණට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි වැළඳුයේ වෙයි. පවාරණය කළේ, ආහාරයෙන් සම්පූර්ණ වූයේ, වළඳා අවසන් කළේ, සුඛිත වූයේ, ප්‍රයෝජන ඇතිතාක් ආහාර ගත්තේ වෙයි. ඉතිරිවූ ඉවත දැමිය යුතු මේ ආහාරයද වෙයි. ඉදින් අපි නොවළඳන්නෙමු නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එය තණකොළ නැති බිමක හෝ දමන්නාහ, කුඩා සතුන් නැති ජලයක හෝ පාකොට හරින්නාහ. මම මේ ආහාරය වළඳා බඩගිනි දුර්වලකම දුරුකොට මෙසේ මේ රෑ දාවල ඉක්මවන්නෙම් නම් යහපතැයි කියායි.
Kiñcāpi so, bhikkhave, bhikkhu taṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvā evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya, atha kho asuyeva me purimo bhikkhu pujjataro ca pāsaṃsataro ca. Taṃ kissa hetu? Tañhi tassa, bhikkhave, bhikkhuno dīgharattaṃ appicchatāya santuṭṭhiyā sallekhāya subharatāya vīriyārambhāya saṃvattissati. Tasmātiha me, bhikkhave, dhammadāyādā bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā: ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’”ti.
Although, monks, that monk, having eaten that alms-food, having driven away this hunger and exhaustion, should pass this night and day thus, he, having eaten that alms-food, having driven away that hunger and exhaustion, may spend that night and day thus, yet that first monk is for me the more to be honoured and the more to be praised. What is the reason for this? It is, monks, that it will conduce for a long time to that monk's desirelessness, to his contentment, expunging (of evil), to his being easily supported, to his putting forth energy. Therefore, monks, become my heirs of Dhamma, not heirs of material things. I have sympathy with you and think: How may disciples become my heirs of Dhamma, and not heirs of material things?”
“මහණෙනි, ඒ දෙවන භික්ෂුව ඒ ආහාරය වළඳා බඩගිනි දුබල බව දුරුකොට ‘මෙසේ රෑ දාවල ඉක්මවන්නේවී නමුත් අර පළමු භික්ෂුවම මා විසින් අතිශයින් පිදියයුත්තේද, අතිශයින් පැසසිය යුත්තේද වෙයි.’
“ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, ඒ ආහාරය නොගැනීම ඒ භික්ෂුහට බොහෝ කාලයක් මුළුල්ලෙහි ස්වල්ප ආශා ඇති බව පිණිසද, ලද දෙයකින් සතුටුවීම පිණිසද, පහසුවෙන් කෙලෙසුන් කපා හැරීම පිණිසද, පහසුවෙන් පොෂ්‍යකළහැකි බව පිණිසද, වීර්ය පටන්ගැන්ම පිණිසද පවත්නේය.
“මහණෙනි, එහෙයින් මාගේ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වව්, ආමිසය දායාදකොට ඇත්තෝ නොවව්. කෙසේනම් මාගේ ශ්‍රාවකයෝ ධර්මය දායාදකොට ඇත්තෝ වන්නාහුද? ආමිසය දායාදකොට ඇත්තෝ නොවන්නහුදැයි තොප කෙරෙහි මාගේ අනුකම්පාව ඇත.”
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna
sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.
Tatra kho āyasmā sāriputto acirapakkantassa bhagavato bhikkhū āmantesi: “āvuso bhikkhave”ti. “Āvuso”ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca:
Thus spoke the Lord; when the Well-farer had spoken thus, rising from his seat, he entered the dwelling-place. Thereupon the venerable Sāriputta, not long after the Lord had gone away, addressed the monks, saying:
“Reverend monks.”
“Your reverence,” these monks answered the venerable Sāriputta in assent. Then the venerable Sāriputta spoke thus:
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළහ. මෙය වදාරා සුගතයන්වහන්සේ හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩියහ.
එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩි නොබෝ වේලාවකින් ‘ඇවැත්නි,මහණෙනි,’ කියා භික්ෂූන්ට කථාකළහ. ඒ භික්ෂූහු ‘ඇවැත්නි,’ කියා ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙය දේශනා කළහ.
“Kittāvatā nu kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti, kittāvatā ca pana satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī”ti? “Dūratopi kho mayaṃ, āvuso, āgacchāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ. Sādhu vatāyasmantaṃyeva sāriputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho; āyasmato sāriputtassa sutvā bhikkhū dhāressantī”ti. “Tena hāvuso, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī”ti. “Evamāvuso”ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca:
“In what respects, your reverences, while the Teacher is staying in seclusion, do disciples not follow his example of aloofness? And in what respects, while the Teacher is staying in seclusion, do disciples follow his example of aloofness?”
“We would come even from afar to learn from the venerable Sāriputta the meaning of this that is said. It were good indeed if the meaning of this that is said should be spoken out by the venerable Sāriputta, so that monks, having heard the venerable Sāriputta, might master it.”
“Very well, your reverences, listen, attend carefully, and I will speak.”
“Yes, your reverence,” these monks answered the venerable Sāriputta in assent. Then the venerable Sāriputta spoke thus:
“ඇවැත්නි, ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකයෙහි වාසය කරද්දී ශ්‍රාවකයෝ කොපමණකින් (කරුණු කීයකින්) විවේකයෙහි හික්මෙත්ද? ශාස්තෲන්වහන්සේ විවේකයෙන් වාසය කරද්දී ශ්‍රාවකයෝ කොපමණකින් විවේකයෙහි නොහික්මෙත්ද?”
“ආයුෂ්මතුනි, අපි ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන්වහන්සේගෙන් මේ වදාළ ධර්මයෙහි අර්ථය දැනගන්නට දුර සිටද එන්නෙමු. මේ ධර්මයෙහි අර්ථය ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේටම අයත්වීම යහපත්ය. ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේගෙන් අසා භික්ෂූහු දරාගන්නාහුයයි” කීහ.
“ඇවැත්නි, එසේ වීනම් අසව, මනාකොට මෙනෙහි කරව් කියන්නෙමි” ඒ භික්ෂූහු ‘එසේය ඇවැත්නි’ කියා ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙසේ දේශනා කළහ.
“Kittāvatā nu kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti? Idhāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti, yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha, te ca dhamme nappajahanti, bāhulikā ca honti, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā. Tatrāvuso, therā bhikkhū tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhantī’ti—iminā paṭhamena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme nappajahantī’ti—iminā dutiyena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Bāhulikā ca, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā’ti—iminā tatiyena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. Therā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. Tatrāvuso, majjhimā bhikkhū … pe … navā bhikkhū tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhantī’ti—iminā paṭhamena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme nappajahantī’ti—iminā dutiyena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Bāhulikā ca honti, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā’ti—iminā tatiyena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. Navā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. Ettāvatā kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti.
“This is a case, your reverences, where, while the Teacher is staying in seclusion, disciples do not follow his example as to aloofness, they do not get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, they are ones for abundance and are lax, taking the lead in backsliding, throwing off the yoke of seclusion.
Among them, your reverences, monks who are elders become contemptible in three ways:
(1) If, while the Teacher is staying in seclusion, disciples do not follow his example as to aloofness, this is the first way in which monks who are elders become contemptible.
(2) If they do not get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, this is the second way in which monks who are elders become contemptible.
(3) If they are ones for abundance and are lax, taking the lead in backsliding, throwing off the yoke of seclusion, this is the third way in which monks who are elders become contemptible.
So, your reverences, monks who are elders become contemptible in these three ways.
“ඇවැත්නි, ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකයෙන් වාසය කරද්දී ශ්‍රාවකයෝ කෙතෙක් කරුණකින් විවේකයෙහි නොහික්මෙත්ද, ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි ශ්‍රාවකයෝ ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකව වාසය කරද්දී විවේකයෙහි නොහික්මෙත්ද, ශාස්තෲන් වහන්සේ යම් ධර්මයන්ගේ නැතිකිරීම දේශනාකළේද ඒ ධර්මයන් නැති නොකරත්ද, චිවරාදිය බහුලකොට ඇත්තෝ වෙත්ද, සර්වඥශාසනය ලිහිල්කොට ගන්නෝ වෙත්ද, නීවරණයන්හි ඇලී වාසය කරත්ද, උතුම් විවේකයෙහි (නිර්වාණයෙහි) බහා තුබූ වීර්ය ඇත්තාහු වෙත්ද, ඇවැත්නි, ඒ භික්ෂූන් අතුරෙහි වැඩිසිටි (ස්ථවිර) භික්ෂුහු කරුණු තුනකින් ගැරහිය යුතු වෙත්. ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකයෙන් වාසයකරද්දී ශ්‍රාවකයෝ විවේකයෙහි නොහික්මෙති යන මේ පළමුවෙනි කාරණයෙන් ස්ථවිර භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ශාස්තෲන් වහන්සේ යම් ධර්මයක් දුරුකළ යුතුයයි වදාළේ නම් ඒ ධර්මයන් දුරු නොකරතියි යන මේ දෙවෙනි කාරණයෙන් ස්ථවිර භික්ෂුහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. චීවර ආදිය බහුලකොට ඇත්තෝය, සර්වඥ ශාසනය ලිහිල්කොට ගන්නෝය. නීවරණයන්හි ඇලී වාසය කරන්නෝය, විවේකයෙහි බහා තැබූ වීර්ය ඇත්තාහුය යන මේ තුන්වෙනි කරුණෙන් ස්ථවිර භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙති ඇවැත්නි, ස්ථවිර භික්ෂූහු වනාහි මේ කරුණු තුනෙන් ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්.
Kittāvatā ca panāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti? Idhāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti—yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahanti; na ca bāhulikā honti, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā. Tatrāvuso, therā bhikkhū tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī’ti—iminā paṭhamena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahantī’ti—iminā dutiyena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Na ca bāhulikā, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā’ti—iminā tatiyena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. Therā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. Tatrāvuso, majjhimā bhikkhū … pe … navā bhikkhū tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī’ti—iminā paṭhamena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahantī’ti—iminā dutiyena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Na ca bāhulikā, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā’ti—iminā tatiyena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. Navā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. Ettāvatā kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti.
Among them, your reverences, monks who are of middle standing become contemptible in three ways:
(1) If, while the Teacher is staying in seclusion, disciples do not follow his example as to aloofness, this is the first way in which monks who are of middle standing become contemptible.
(2) If they do not get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, this is the second way in which monks who are of middle standing become contemptible.
(3) If they are ones for abundance and are lax, taking the lead in backsliding, throwing off the yoke of seclusion, this is the third way in which monks who are of middle standing become contemptible.
So, your reverences, monks who are of middle standing become contemptible in these three ways.
“ඇවැත්නි, ඒ භික්ෂූන් අතුරෙහි මධ්‍යම භික්ෂූහු කරුණු තුනකින් ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකයෙන් වාසය කරද්දී ශ්‍රාවකයෝ විවේකයෙහි නොහික්මෙති යන මේ පළමුවෙනි කාරණයෙන් මධ්‍යම භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ශාස්තෲන්වහන්සේ යම් ධර්මයන් දුරු කළ යුතුයයි වදාළේ නම් ඒ ධර්මයන් දුරු නොකරතියි යන මේ දෙවෙනි කාරණයෙන් මධ්‍යම භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. චීවරාදිය බහුලකොට ඇත්තෝය. සර්වඥශාසනය ලිහිල්කොට සලකන්නෝය, නීවරණයන්හි ඇලී වාසය කරන්නෝය, විවේකයෙහි බහා තැබූ වීර්ය ඇත්තෝය යන මේ තුන්වෙනි කාරණයෙන් මධ්‍යම භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ඇවැත්නි, මධ්‍යම භික්ෂූහු වනාහි මේ කරුණු තුනින් ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්.
Tatrāvuso, lobho ca pāpako doso ca pāpako. Lobhassa ca pahānāya dosassa ca pahānāya atthi majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Katamā ca sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ—sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati.
Among them, your reverences, monks who are newly ordained monks become contemptible in three ways: (1) If, while the Teacher is staying in seclusion, disciples do not follow his example as to aloofness, this is the first way in which monks who are newly ordained monks become contemptible. (2) If they do not get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, this is the second way in which monks who are newly ordained monks become contemptible. (3) If they are ones for abundance and are lax, taking the lead in backsliding, throwing off the yoke of seclusion, this is the third way in which monks who are newly ordained monks become contemptible. So, your reverences, monks who are newly ordained monks become contemptible in these three ways. In these respects, your reverences, while the Teacher is staying in seclusion, do disciples not follow his example as to aloofness.
“ඇවැත්නි, ඒ භික්ෂූන් අතුරෙහි නවක (අලුත පැවිදිවූ) භික්ෂූහු කරුණු තුනකින් ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ශාස්තෲන් වහන්සේ විවේකයෙන් වාසය කරද්දී ශ්‍රාවකයෝ විවේකයෙහි නොහික්මෙති යන මේ පළමුවෙනි කාරණයෙන් නවක භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ශාස්තෲන්වහන්සේ යම් ධර්මයක් දුරුකළ යුතුයයි වදාළේ නම් ඒ ධර්මයන් දුරු නොකරතියි යන මේ දෙවෙනි කාරණයෙන් නවක භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. චීවරාදිය බහුලකොට ඇත්තෝය, සර්වඥ ශාසනය ලිහිල්කොට සලකන්නෝය, නීවරණයන්හි ඇලී වාසය කරන්නෝය. විවේකයෙහි බහා තැබූ වීර්ය ඇත්තෝය යන මේ තුන්වෙනි කාරණයෙන් නවක භික්ෂූහු ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්. ඇවැත්නි, නවක භික්ෂූහු වනාහි මේ කරුණු තුනින් ගැරහිය යුත්තෝ වෙත්.
Tatrāvuso, kodho ca pāpako upanāho ca pāpako … pe … makkho ca pāpako paḷāso ca pāpako, issā ca pāpikā maccherañca pāpakaṃ, māyā ca pāpikā sāṭheyyañca pāpakaṃ, thambho ca pāpako sārambho ca pāpako, māno ca pāpako atimāno ca pāpako, mado ca pāpako pamādo ca pāpako. Madassa ca pahānāya pamādassa ca pahānāya atthi majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Katamā ca sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ—sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattatī”ti.
But in what respects, while the Teacher is staying in seclusion, do disciples follow his example as to aloofness?
This is a case, your reverences, where, while the Teacher is staying in seclusion, disciples follow his example as to aloofness and get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, they are not ones for abundance, they are not lax, they throw off the yoke of backsliding and take the lead in seclusion.
Among them, your reverences, monks who are of middle standing become praiseworthy in three ways:
(1) If, while the Teacher is staying in seclusion, disciples follow his example as to aloofness, this is the first way in which monks who are of middle standing become praiseworthy.
(2) If they get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, this is the second way in which monks who are of middle standing become praiseworthy.
(3) If they are not ones for abundance, if they are not lax, if they throw off the yoke of backsliding and take the lead in seclusion, this is the third way in which monks who are of middle standing become praiseworthy.
So, your reverences, monks who are of middle standing become praiseworthy in these three ways.
Among them, your reverences, monks who are newly ordained monks become praiseworthy in three ways:
(1) If, while the Teacher is staying in seclusion, disciples follow his example as to aloofness, this is the first way in which monks who are newly ordained monks become praiseworthy.
(2) If they get rid of those things of which the Teacher has spoken of getting rid, this is the second way in which monks who are newly ordained monks become praiseworthy.
(3) If they are not ones for abundance, if they are not lax, if they throw off the yoke of backsliding and take the lead in seclusion, this is the third way in which monks who are newly ordained monks become praiseworthy.
So, your reverences, monks who are newly ordained monks become praiseworthy in these three ways. In these respects, your reverences, while the Teacher is staying in seclusion, do disciples follow his example as to aloofness.
Herein, your reverences, greed is evil and ill-will is evil; for getting rid of greed and for getting rid of ill-will there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, anger is evil and malevolence is evil for getting rid of greed and for getting rid of ill-will there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, hypocrisy is evil and spite is evil for getting rid of hypocrisy and for getting rid of spite there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, envy is evil and stinginess is evil for getting rid of envy and for getting rid of stinginess there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, deceit is evil and treachery is evil for getting rid of deceit and for getting rid of treachery there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, obstinacy is evil and impetuosity is evil for getting rid of obstinacy,for getting rid of impetuosity there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, arrogance is evil and pride is evil for getting rid of arrogance and for getting rid of pride there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.
Herein, your reverences, conceit is evil and indolence is evil for getting rid of conceit and for getting rid of indolence there is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to awakening, to Nibbāna. And what, your reverences, is this Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna? It is this Ariyan Eightfold Way itself, that is to say, perfect view, perfect thought, perfect speech, perfect action, perfect mode of livelihood, perfect exertion, perfect mindfulness, perfect concentration. It is this, your reverences, that is the Middle Course which, making for vision, making for knowledge, conduces to tranquillity, to super-knowledge, to Nibbāna.”
Thus spoke the venerable Sāriputta. Delighted, these monks rejoiced in what the venerable Sāriputta had said.
References:
